پروفیل استیل به مقاطعی فلزی مربع یا دایره ای شکل گفته می شود که در ابعادی معین به یک شکل هستن . و با توجه به جنس و استحکام آنها کاربرد بسیاری در صنایع دارد. آلیاژ موجود در استیل باعث به وجود آمدن یک سطح سخت و یکپارچه در برابر زنگ زدگی آن می شود.
پروفیل استیل نیز همانند سایر پروفیل‌های فولادی به دو روش مستقیم و غیرمستقیم ساخته میشود. ابتدا کویل ورق فولاد ضدزنگ که گرید و سایز آن بر اساس نیاز انتخاب شده است روی خط تولید باز شده، در طول موردنظر برش می‌خورد و به‌صورت شیت در می‌آید ، مرحله بعدی، استفاده از دستگاه رول فرمینگ است. شیت فولاد ضدزنگ که نواربری شده، وارد این دستگاه میشود و لبه‌های آن با عبور با تعدادی غلتک در ابعاد متفاوت، به یکدیگر نزدیک میشود. سپس روی لبه‌هایی که به یکدیگر نزدیک شده‌اند جوشکاری ( لیزر یا آرگون ) انجام میشود تا به شکل پروفیل موردنظر دربیایند. در انتها نیز پروفیل‌های مورد نظر معمولا در طول‌های 6 متری برش می‌خورند. در روش غیرمستقیم، ماده اولیه تولید پروفیل استیل، لوله استیل درزدار است که توسط دستگاه پرس، به شکل قوطی پروفیل در می‌آید.
همانند سایر پروفیل‌ها، انواع پروفیل استیل نیز بر اساس جنس، وزن، سطح مقطع و کاربرد تقسیم‌بندی میشود. از نظر ابعادی، پروفیل‌های استیل مربعی و مستطیلی در سایزهای متنوعی در بازار موجود هستند.
به این نوع پروفیل، پروفیل استیل درزدار نیز می‌گویند و در ساخت آن از انواع مختلف فولاد ضدزنگ استفاده میشود. ضخامت ورق استیلی که در ساخت این نوع پروفیل استفاده میشود، معمولاً پایین است؛ چرا که بیشتر کاربرد تزیینی آن را مدنظر قرار می‌دهند. علت اصلی کاربرد پروفیل استیل دکوراتیو در نمای داخلی و خارجی ساختمان، سطح صاف و صیقلی آن و مقاومتی است که در برابر تغییرات جوی از خود نشان میدهد. قوطی استیل همان پروفیل استیل با سطح دایره و مربع است که محصولات مشابه دیگر آن چون نبشی و تسمه، با پروفیل استیل طلایی ساخته میشوند که با توجه به سطح مقطع، شکل، ظاهر و اندازه، اسامی آنها باهم متفاوت است. اما جنس همه آنها از آلیاژ استیل است.
این نوع پروفیل از فولاد ضدزنگ گرید 201 ساخته شده است. از آنجایی که مقاومت این نوع فولاد در برابر شرایط محیطی سخت نسبت به دیگر انواع استنلس استیل پایین‌تر است، بیشتر در ساخت درب و پنجره و محیط‌هایی استفاده میشود که احتمال زنگ زدن و خوردگی پایین‌تری دارند. مهمترین مزیت این نوع پروفیل، قیمت پایین‌تر آن نسبت به دیگر انواع پروفیل استیل است.
پرکاربردترین نوع پروفیل استیل بوده و در بازار به وفور یافت میشود. علت اصلی محبوبیت پروفیل استیل 304، قابلیت فرم‌دهی و جوش‌پذیری بالای آن است. همچنین به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی فولاد ضدزنگ 304، بیشتر در موارد زیر کاربرد دارد:
صنایع لبنی و غذایی
ساخت وسایل آشپزخانه
ساخت تجهیزات پزشکی
ساخت سازهای موسیقی
حمل برخی اسیدها و مواد شیمیایی خاص
پروفیل استیل 316
این نوع گرید پروفیل به دلیل مقاومت بالای استیل 316 در برابر خوردگی و حرارت، بیشتر در صنعت کاربرد دارد. از جمله کاربردهای پروفیل استیل 316 میتوان به صنایع کاغذ، آب‌معدنی، غذا، صنایع شیمیایی و هوافضا اشاره نمود. هر کدام از انواع پروفیل‌های 304 و 316 دارای یک گرید جانبی هستند که به دلیل کربن پایین (Low Carbon ) یک حرف L به انتهای نام آنها اضافه شده است. پروفیل‌های استیل 304L و 316L به دلیل کربن کمتر، قابلیت فرم دهی و جوش‌پذیری بالاتری دارند.
پروفیل‌های استیل با سطح مقطع باز نیز کاربردی مشابه پروفیل‌های ساخته‌شده از فولاد معمولی دارند. این پروفیل‌ها با سطح مقطع U و Z ساخته‌شده و در ساخت درب، پنجره و سقف کاربرد دارند.
برای محاسبه وزن پروفیل استیل، میتوان از کاتالوگ سازنده، جدول وزنی استاندارد مورد استفاده در تولید یا مطالعه مقاله جدول وزن پروفیل که تفاوتی با جدول وزن پروفیل استیل ندارد،
چگالی فولاد ضدزنگ 304، برابر با 7.7 گرم بر سانتی‌متر مربع و چگالی فولاد ضدزنگ 316 نیز 7.8 گرم بر سانتی‌متر مربع و مشابه با فولاد معمولی است.
پروفیل‌های استیل موجود در بازار عمدتا از کشورهای چین و تایوان وارد میشوند. به دلیل اینکه قیمت آنها به نرخ ارز وابسته است، معمولا از سایر پروفیل‌های معمولی قیمت به‌مراتب بالاتری دارند. قیمت پروفیل استیل زمانی برای شما به‌صرفه است که استفاده از آن در پروژه‌تان توجیه اقتصادی داشته باشد.
نوعی از پروفیل استیل وجود دارد که سطح مقطع آن به شکل دایره و یا مربع می باشد . اگر سطح مقطع دایره باشد محصول به دست آمده لوله است، محصولات استیل از جمله، لوله استیل، میلگرد استیل، ورق استیل، نبشی استیل،پروفیل استیل ، قوطی استیل، تسمه استیل و … بر اساس نوع شکل و کاربرد آن نام گذاری شده است،اما جنس همه آن ها آلیاژ استیل می باشد و نحوه تولید هریک متفاوت است و در برخی موارد تعدادی از مراحل پروسه تولید مشابه یکدیگر می باشد. ورق استیل مبنای تولید برخی از محصولات می باشد، قوطی، پروفیل و لوله استیل در ابتدا به شکل رول های ورق بوده و طی اقدامات لازم و به وسیله دستگاه های مختلف تبدیل به محصولات مورد نظر می شود.
عموما پروفیلی که سطح مقطع آن دارای دو ضلع عمود بر هم باشد نبشی نامیده می شود و یکی از مهم ترین ملزومات که به شکل مرکب و منفرد در پروژه های صنعتی و عمرانی مورد استفاده قرار می گیرد .
یکی از اقلام پرکاربرد و پر مصرف در صنعت و صنایع مختلف نبشی است این محصول دارای دو ضلع عمود بر هم میباشد نبشی ها دارای انواع مختلفی هستند و از متریال هایی چون پلاستیک , استیل , آلومینیوم , پی وی سی , چوبی و از مواد پلی آتیلن ساخته می شوند در لاتین نبشی را با اختصار با حروف L نمایش می دهند ، این محصول از لحاظ تولید به دو نوع پرسی و فابریک و از لحاظ ظاهر نیز به دو نوع بال مساوی و بال نامساوی تقسیم می شوند .
همانطور که در مطالب قبلی با نبشی و مشخصات آن آشنا شدید در اینجا به محتوا و کاربرد نبشی استیل میپردازیم که امروزه درصنایع به دلیل کاربرد ها و مزیت های استفاده ار آن بسیار چشمگیر و مفید واقع شده است. نبشی استیل از فولاد ضد زنگ ساخته شده که از دو نوع استیل 304 و استیل 306 ساخته شده که درجه بندی دارد ، نحوه ساخت نبشی استیل به شیوه ای است که شمش استنلس استیل در مرحله نورد گرم قرار میگیرد وبعد از گرم شدن به داخل قالب های نورد گرم هدایت میکنند .
از مزایای و کاربردهای فراوان نبشی استیل میتوان به موارد فوق اشاره کرد:
نبشی استیل به دلیل خاصیت ضد زنگ بودن در بسیاری از محیطهای عموم مانند فروشگاها و انبارهایی که دارای قفسه هستند میبینید که با نصب قفسه ها عمر طولانی خواهند داشت .
نبشی از جنس استیل دارای مقاومت بالایی در برابر خوردگی و پوسیدگی هست ، که سبب شده از آن در پل ها، برج های مراقبت ، میز و صندلی و… وهمینطور در محیط ها مرطوب و تجهیزات هواپیمایی و دریایی بسیار استفاده میشود .
برخی نبشی ها هستند که ابعاد دو بال با یکدیگر مساوی نیستند این نوع مورد مکانهایی است که از بال مساوی نمی توان استفاده نمود ، بال های نامساوی در نقشه های ساختمانی به عنوان مثال L 400 * 300 یعنی اندازه بالها 300 و 400 میلیمتر می باشد .
نبشی که هنگام تولید آن از فرآیند نورد گرم استفاده می شود نبشی فابریک نام دارد برشکاری , سوراخ کاری و خم این نوع به راحتی انجام میگیرد از کاربرد نبشی فابریک تولید قفسه ها برای نگهداری کالای مورد نظر می باشد .
تولید نبشی هایی که از ورق استیل یا آهن می باشند نبشی پرسی نام دارد در تولید آن با عبور ورق نواربری شده از یک خط تولید , شکل دهی انجام می گردد این نوع دارای زاویه داخلی 90 درجه بوده و عموما دارای بال مساوی هستند تنها تفاوت این نوع با نبشی فابریک روش تولید آنها است از نبشی ها در اتصالات تیرآهن به بیم های بار بر و اتصالات ستون به صفحات درفونداسیون ها استفاده می شود .
نبشی اسپیرال و کاربرد آن برای تولید این نوع از ورق سبک با بال مساوی در دو سایز2 در 20 در 20 در تا سایز 5 در 50 در 50 استفاده می شود معمولا تولید این نوع به صورت گرم است .کاربرد نبشی در این نوع در اتصال مختلف سازه ها , انواع ماشین آلات صنعتی , ساخت اتاق آسانسور ها و….کاربرد دارد.
در فرایند تولید نبشی به روش پرسی، از ورق فولادی به عنوان ماده اولیه استفاده میشود. ورق فولادی پس از ورود به خط تولید، ابتدا به صورت نوار برش می‌خورد. پس از نواربری، فرایند رول فرمینگ روی ورق اعمال میشود. در این مرحله، ورق‌های برش خورده را از بین چندین غلتک و طی چند مرحله، عبور می‌دهند تا لبه‌های ورق به سمت بالا خم شده و در نهایت دو ضلع عمود بر هم ایجاد شود. در آخر هم نوبت دستگاه گیوتین است که نبشی‌های تولید شده را در اندازه‌های 6 یا 12 متر برش می‌زند. تمامی این فرایند در دمای اتاق رخ میدهد.
در تولید نبشی فابریک، از بیلت فولادی به عنوان ماده اولیه استفاده میشود. بیلت فولادی را ابتدا حرارت داده و سپس به روش نورد گرم و با عبور از بین غلتک‌های عمود بر یکدیگر، به مرور به صورت ورق درآورده میشود.
میلگردی که با استفاده از نورد ، شمش استنلس استیل را به فرم مقطع دایره‌ای درآمده شفت استیل گویند. وجود عناصر آلیاژی مانند کربن، کروم و مولیبدن به میزان بالا ، خاصیت مقاومت به خوردگی در شفت فولادی استیل است. عدم زنگ‌زدگی و خورندگی ، احتمال آسیب به شفت فولادی استیل در محیط ( مرطوب و اسیدی ) تحت تاثیر شرایط جوی و کاری را کاهش میدهد ، بررسی کیفیت مطلوب شفت، با تست کشش، سختی، شکست خستگی و آنالیز مطابق با استاندارد ASTM انجام میگیرد. هزینه نگهداری از آن بسیار پایین بوده و چه بسا این مسئله امکان بهره گیری و نگهداری آسان و محیط پاکیزه و شکیل را فراهم می آورد.
ترکیب شیمیایی و کاربرد شفت استیل، باعث تولیدات متنوعی در این زمینه شده است. تولید شفت فولادی در گریدهای 304، 316، 320، 321 و 420 با ترکیب شیمیایی مختلف انجام می گیرد. بطور کلی شفت استیل بگیر، نگیر و نسوز است. گریدهای سری 300 در گروه استنلس استیل نگیر ( فاقد خاصیت مغناطیسی و جذب آهنربا ) سری 400 در گروه بگیر (دارای خاصیت مغناطیسی و جذب آهنربا) و آلیاژهای مونل و اینکونل نسوز هستند. گریدهای 304، 316 و 420 نیز با شماره های 4301/1 – 4401/1 – 4021/1 تولید و نامگذاری می گردند. شفت در قطر سطح مقطع 20، 25، 28، 32 و 38 میلی متر به بالاتر و طول 75-5 متر تولید می شود.
با توجه به گریدهای مختلف و خواص متنوع و متفاوت ، کاربرد شفت استیل میتواند متفاوت باشد. در این میان اما گرید 304 را باید یکی از متداول ترین انواع محصولات تولیدی شفت استیل بدانید که در کاهش رسوب کاربید در حین جوشکاری؛ تولید لوازم برای کارخانجات شیمیایی و غذایی، فاضلاب، فلاش ها بسیار کاربردی عمل می کند.
گرید 316 اما کمی متفاوت است زیرا مقدار کمی از مولیبدن را در خود جای داده که به علت مقاومت به فرسایش و حمله کلر، به طور بسیار گسترده در صنایع مختلف اعم از پزشکی، دریایی و غذایی بکار گرفته می شود و نتایج بسیار خوبی را از خود به جای میگذارد.
همانطور که گفته شد کاربرد شفت استیل با توجه به نوع و گریدهای آن متفاوت است، این مسئله در خصوص قیمت آنها نیز صادق است. در واقع در حین تولید این محصول از شمش هایی استفاده می شود که واحدهای ریخته گری دارد. در نتیجه هزینه تولید و البته خرید مواد اولیه از مهم ترین عواملی به شمار می آید که میتواند در تعیین قیمت نهایی محصول اثرگذار باشد. بسیار پرواضح است که نوسانات قیمت در نرخ شمش، تاثیری مستقیم بر قیمت نهایی محصول نهایی دارد.
از مهم ترین عوامل دیگر که میتواند قیمت شفت استیل را تحت تاثیر قرار دهد، میزان عرضه و تقاضا است. امری بدیهی به حساب می آید که با کاهش مقدار عرضه در بازار و از طرفی افزایش تقاضا، قیمت شفت سیر صعودی به خود بگیرد و دقیقا برعکس این اتفاق نیز رخ بدهد. علاوه بر تمام موارد گفته شده، عوامل جهانی هم میتواند بر قیمت محصول و حتی سایر تولیدات وابسته به شمش و شفت استیل تاثیرگذار باشد. مواردی نظیر ممنوعیت صادرات و واردات، تورم سالانه، نوسانات ارز، نوسانات جهانی قیمت فولاد و… که در تعیین قیمت نهایی شفت استیل میتواند اثرگذار باشد.
ترکیب شیمیایی و کاربرد شفت استیل، باعث تولیدات متنوعی در این زمینه شده. در ادامه به تفکیک انواع شفت با بیان تاثیر ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی و سایر خواص فیزیکی ناشی از آن پرداخته میشود.
تولید شفت فولادی در گریدهای 304، 316، 320، 321 و 420 با ترکیب شیمیایی مختلف انجام میگیرد. به‌طور کلی شفت استیل بگیر، نگیر و نسوز است. گریدهای سری 300 در گروه استنلس استیل نگیر ( فاقد خاصیت مغناطیسی و جذب آهنربا)، سری 400 در گروه بگیر ( دارای خاصیت مغناطیسی و جذب آهنربا) و آلیاژهای مونل و اینکونل نسوز هستند. گریدهای 304، 316 و 420 نیز با شماره‌های 4301/1 ، 4401/1 و 4021/1 تولید و نامگذاری می‌گردند. شفت در قطر سطح مقطع 20، 25، 28، 32 و 38 میلیمتر و طول 75-5 متر تولید میشود.
کاربرد شفت استیل با توجه به گریدهای مختلف‌اش و خواص هرکدام متنوع و متفاوت خواهد بود. گرید 304 شفت استنلس استیل، متداول‌ترین در کل انواع محصول‌تولیدی است و در کم‌کردن رسوب کاربید در حین جوشکاری، تولید لوازم برای کارخانجات شیمیایی و غذایی، فاضلاب، فلاش‌ها کاربردی است. گرید 316 ، دارای مولیبدن است و به‌علت مقاومت به فرسایش و حمله کلر به‌طور گسترده در صنایع غذایی، پزشکی و دریایی به‌کار می‌رود. گرید 321، مقاومت چشمگیری در مقابل اسیدهای آلی و غیرآلی دارد لذا در صنایعی همچون تجهیزات پردازش شیمیایی، تجهیزات پالایش نفت، مبدل‌های حرارتی، دیگ‌بخار، کاور آنیل و اجزا هواپیما و جت استفاده میشود. گرید 420، علاوه بر اسیدها در مقابل روغن و بنزین هم مقاوم است لذا در مصارفی که نیازمند کار سختی حین اعمال تنش است، جا خوش کرده.
میلگرد استنلس استیل، هم در داخل کشور و به‌طور بومی تولید شده و هم به‌صورت وارداتی به بازار عرضه می‌گردد . از آنجا که حجم مصرف و نیاز بسیار بالاست بیشتر شفت‌ها از نوع وارداتی هستند . نبود کوره‌های خلا به‌طور گسترده و عدم امکان بهینه‌سازی موثر پارامترهای فرآیندی در تولید، از علل مهم این حجم بالای واردات است.
در تولید شفت از شمش‌های تولید‌شده از واحدهای ریخته‌گری استفاده میشود. هزینه تولید و خرید ماده اولیه از مهمترین عوامل تعیین‌کننده قیمت نهایی محصول میباشد. پر واضح است نوسانات قیمت در نرخ شمش، تاثیر مستقیمی بر قیمت محصول نهایی میگذارد. از دیگر عوامل موثر دیگر بر قیمت هر کالا به‌خصوص شفت، میزان عرضه و تقاضا است. در کنار موارد ذکر شده، یک سری عوامل جهانی نیز بر قیمت محصول و سایر تولیدات فولادی موثر است. مواردی مثل ممنوعیت در صادرات و واردات، نوسانات ارز، تورم سالانه، نوسانات جهانی قیمت فولاد و …، مجموعه عوامل موثر بر قیمت شفت استیل میباشد.
از مزایای استیل میتوان به مقاومت به خوردگی بالا، استحکام حرارتی و برودتی خوب، خواص مکانیکی منحصر بفرد و بهداشتی بودن و تمیزکاری راحت آن اشاره کرد. مقاومت آلیاژهای مختلف استنلس استیل در برابر خوردگی حفرهای و بین دانه‌ای خوب است که این امر موجب میشود از آلیاژهای مختلف فولاد زنگ نزن یا استنلس استیل در کاربردهای استراتژیک و مهم استفاده شود. زیرا با اینکه قیمت ورق استیل نسبت به نمونه‌های فولاد کربنی بالاتر است اما چون عمر مفید قطعه و هزینه‌های نگهداری آن بالا می‌رود بهتر است در کاربردهای حساس و جاهایی که نیاز است قطعه با مواد دیگر وارد واکنش نشود از ورق استنلس استیل استفاده شود. همچنین ورق استیل قابلیت بازیافت 100% دارد و در هنگام پروسه ساخت و بازیافت آن آسیب کمتری به محیط زیست وارد میشود و چون استانداردهای جهانی امروزه به سمتی رفته است که فرآیندهای صنعتی تا جای ممکن سازگار با محیط زیست باشد بنابراین استفاده از ورق استنلس استیل به طور چشمگیری افزایش یافته است.
فولادهای زنگ نزن یا استنلس استیلها عمدتا زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که پای مبحث خوردگی یا اکسیداسیون در میان باشد. با افزودن بالای 10.5% وزنی کروم به آلیاژ آهن-کربن یا همان فولاد ساده کربنی، لایهای از اکسید کروم که به صورت یک فیلم پیوسته و نامرئی است روی سطح مقطع استیل ایجاد میشود و مانع از خوردگی آن میشود در ادامه گستره وسیعی از کاربردهای مختلف صنعتی و غیر صنعتی را برای استنلس استیل فراهم میکند.
استیل گروه آستنیتی‌ها معمولا در مکانهایی که نیاز به مقاومت خوردگی بالا هستند استفاده میشوند. رایجترین آلیاژهای آستنیتی فولادهای آهن-کروم-نیکل هستند که عموما به عنوان سری 300 شناخته میشوند. این سری به دلیل بالا بودن مقدار کروم و نیکل در ترکیب شیمیایی اش از مقاوم‌ترین گریدهای استنلس استیل در برابر خوردگی هستند که خواص مکانیکی فوق‌العاده‌ای دارند.
برای سخت کاری این گروه به جای عملیات حرارتی از کار سرد استفاده میشود یعنی با انجام کار مکانیکی روی ورق استیل آن را سخت میکنند. گریدهای آستنیتی حداکثر حاوی 0.8% وزنی کربن اند. اگر کنار شماره گرید از حرف L استفاده شود یعنی آلیاژی کم کربن از گرید مورد نظر است که به موجب پایین‌تر بودن مقدار کربن مقاومت خوردگی پس از جوشکاری آن بهبود یافته است یا به عبارتی مقدار کربن به حدی کم است که با جوشکاری رسوب کربن در مرزدانه نداریم و از این رو مقاومت به خوردگی ورق پس از جوشکاری کاهش نمی‌یابد. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چرا همه جا از آلیاژهای کم کربن استفاده نمی‌کنیم؟ در اینجا دو دلیل مهم را ذکر میکنیم:
گریدهای کم کربن یا L گرانتر هستند.
کربن موجود در ترکیب شیمیایی استحکام آلیاژ را در دمای بالا حفظ میکند بنابراین اگر در حین کار دمای آلیاژهای کم کربن بالا رود قطعه دچار کاهش استحکام شده و ممکن است آسیب ببیند.
گریدهایی که در کنار نام آنها از حرف H استفاده شده‌است در واقع آلیاژی پر کربن از گرید مورد نظر هستند که حاوی حداقل 0.04% و حداکثر 0.1% وزنی کربن هستند. وقتی نیاز باشد که از قطعه در دماهای بسیار بالا استفاده کنیم از گریدهای پر کربن ورق استیل استفاده میشود. در جدول زیر گریدهای مختلفی از آلیاژهای آستنیتی آورده شده است:
پرکاربردترین گرید فولادهای آستنیتی آلیاژ 304 است که تقریبا حاوی 18% کروم و 8% نیکل است. از این آلیاژ برای ساخت تجهیزات فرآوری مواد شیمیایی ، صنایع غذایی، داروسازی و مبدل‌های حرارتی استفاده میشود.
این آلیاژ حاوی 18-16% کروم، 14-11% نیکل و حداقل 2% مولیبدن است. مولیبدن به منظور بهبود مقاومت به خوردگی حفرهای به ترکیب شیمیایی آن اضافه شده است. از این آلیاژ در محیطهای شور که نیاز داریم مقاومت به خوردگی بالاتر باشد استفاده میشود. مانند ساخت تجهیزات دریایی، فرآوری مواد غذایی شور، کاغذ سازی و….
مقدار مولیبدن موجود در این آلیاژ بیشتر از گرید 316 است که کاربرد آن را در محیطهای با خورندگی بسیار بالا مناسب میکند. حداقل مقدار مولیبدن موجود در ترکیب شیمیایی این آلیاژ 3% است. از این گرید برای ساخت مخازن و قطعاتی که در معرض سیالات ساینده هستند استفاده میشود.
از این آلیاژ برای ساخت قطعاتی که به طور متناوب در دماهای بالای 426℃ کار میکنند استفاده میشود. با اضافه شدن تیتانیوم به ترکیب شیمیایی این آلیاژ مقاومت به خوردگی و استحکام آن افزایش می‌یابد و از این گرید بیشتر در صنایع هوا فضا استفاده میشود.
این گروه از استنلس استیلها علاوه بر مقاومت به خوردگی بالایی که دارند با عملیات حرارتی نیز سخت میشوند. گریدهایی که فقط حاوی کروم بوده و نیکل ندارند مغناطیسی هستند و با عملیات حرارتی سخت میشوند. گریدهای مارتنزیتی عمدتا در مواردی که سختی، استحکام و مقاومت سایشی مد نظر است به کار برده میشوند. در جدول زیر گریدهای مختلفی از آلیاژهای مارتنزیتی آورده‌شده‌است:
این گرید حاوی کمترین مقدار ممکن از عناصر آلیاژی است. از نظر قیمت گرید 410 مقرون بصرفه بوده و در کاربردهای عمومی که نیازمند عملیات حرارتی هستند استفاده میشود. مثلا برای ساخت قطعاتی که در معرض هوا، آب و برخی محیطهای شیمیایی یا اسیدی که خوردگی ضعیفی ایجاد میکنند استفاده میشوند و به طور کلی در کاربردهایی که توامان نیاز به مقاومت به خوردگی و استحکام است بکار می‌روند.
گریدهای فریتی گروهی از استنلس استیلها هستند که مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون آنها بهبود یافته‌است. این گروه مقاومت بالایی در برابر ترک خوردگی ناشی از تنش (SCC) داشته و مغناطیسی هستند اما با عملیات حرارتی سخت نمی‌شوند و برای افزایش سختی روی آنها کار سرد انجام میشود. مقاومت به خوردگی این گروه بیشتر از گریدهای مارتنزیتی بوده و از گریدهای آستنیتی کمتر است. از آلیاژهای این گروه بیشتر برای ساخت قطعات تزئینی، سینک آشپزخانه و خودروسازی استفاده میشود. در جدول زیر گریدهای مختلفی از آلیاژهای فریتی آورده شده است:
رایجترین گرید گروه مارتنزیتی استیل 430 است که مقاومت به خوردگی آن کمی کمتر از گرید 304 است. این گرید مقاومت به خوردگی بالایی در برابر مواد خورنده مانند اسید نیتریک، گازهای حاوی گوگرد و بسیاری از اسیدهای آلی و غذایی دارد.
جدیدترین گریدهای استنلس استیل جزء گروه داپلکس هستند. آلیاژ داپلکس ترکیبی از استنلس استیل آستنیتی و فریتی بوده از این رو به آنها داپلکس می‌گویند. استحکام و مقاومت در برابر ترک خوردگی ناشی از تنش (SCC) این گروه بالاست. از نمونه های رایج استیل داپلکس میتوان به گرید 2205 اشاره کرد.
جهت ایجاد خاصیت محافظت یا مقاوم شدن اولیه ورق استیل در مقابل خوردگی، حداقل 11% کروم و جهت بهبود خواص خوردگی، مکانیکی و غیره عناصر دیگری به این آلیاژ افزوده می گردد. اثر متفاوت این عناصر بر ریز ساختار، شش گروه ورق استیل به شرح زیر را به وجود می آورد .
با محدوده ترکیبی C < 0 . 15 % – Ni = 8 – 20 % – Cr = 15 – 27 % همچنین آلیاژهایی با نیکل بیشتر نیز جز آلیاژ های سوپر آستنیتی و نیکل بوده و معمولاً در این دسته قرار می گیرند.
چهار گروه اول ورق استیل براساس ساختار میکروسکوپی و گروه پنجم براساس نوع عملیات حرارتی مشخص شده اند. گروه ششم نیز شامل مجموعه آلیاژهایی از پنج گروه اصلی بوده که به روش ریخته گری تولید می شوند. در مورد کلیه گروه های فوق عناصر دیگری نظیر فسفر، سیلیسیم، گوگرد، منگنز، نئوبیم، تیتانیم و مولیبدن نیز ممکن است به عنوان ناخالصی در ترکیب موجود بوده و یا به عنوان افزودنی جهت بهبود خواص معینی به آلیاژ ها اضافه گردند که حدود آنها را استانداردها مشخص نموده اند.
فریت، فاز اصلی آلیاژهای آهن و دارای شبکه BCC می باشد. برای بدست آوردن ساختار فریتی بایستی عناصر فریت زا مانند کروم، آلومینیم، تیتانیم، نئوبیم و مولیبدن در حد بالا و عناصر آستنیت زا مانند نیکل، کربن و نیتروژن را در حد پایین نگاه داشت که در این بین کروم نقش مهمی دارد. با افزایش کروم دمای محیط منطقه آستنیت ( گاما ) به شدت محدود شده و ساختار غالب فریت (آلفا) می گردد. از آنجایی که کروم دارای ساختمان بلوری مشابه با ساختمان بلوری فریت است لذا این فلز ناحیه فازی فریت را گسترش می دهد و منطقه فازی آستنیت را محدود می کند.
ورق استیل فریتی حاوی 11 الی 30% کروم و تقریباً بدون عنصر گران قیمت نیکل بوده و بنابراین در بین گروه های دیگر معمولاً کمترین قیمت را دارا می باشند. تیتانیم و نئوبیم علاوه بر فریت زایی، با بلوکه کردن کربن و نیتروژن و تولید کربونیتریدها اثر مضاعفی در فریت زایی دارند، چون کربن و نیتروژن در آلیاژ های فریتی پیشرفته نسل سوم باز هم محدود تر گردیده است. با توجه به مطالب فوق آلیاژ های این گروه به ترتیب در سه نسل مختلف توسعه یافته و بهینه گردیده اند.
استحکام مکانیکی ورق استیل فریتی در مقایسه با فولاد های کربنی ساده کم کربن بیشتر بوده اما چکش خواری و فرم پذیری آنها کمتر ولی در حد مناسب می باشد. همچنین استحکام مکانیکی آنها در دماهای بالا و چقرمگی در دماهای پایین، مخصوصاً در مقاطع ضخیم، در مقایسه با گروه آستنیتی بسیار کمتر می باشد.
در ورق استیل فریتی (همانند ورق استیل مارتنزیتی و دوفازی) امکان به وجود آمدن تردی بازگشت وجود دارد. این پدیده بر اثر عملیات حرارتی بازگشت در محدوده دمای 400 تا 550 درجه سانتی گراد به وجود می آید. بنابراین موقعی که چقرمگی بالایی مورد نیاز باشد، بایستی از کاربرد و یا برگشت آنها در محدوده دمای فوق اجتناب شود. همچنین دانه بندی فولاد های فریتی بعد از جوشکاری درشت گردیده و خواص مکانیکی آنها کم می گردد.
به طور کلی از نظر مقاومت به خوردگی عمومی، ورق استیل فریتی بعد از گروه های استیل آستنیتی و مارتنزیتی قرار داشته و بسته به درصد کروم، از کم تا عالی متغیر می باشد. اما برخلاف گروه آستنیتی، مقاومت آنها در مقابل خوردگی تحت تنش بالا می باشند. از طرف دیگر کاهش میزان کربن و نیتروژن، اثر نسبتاً زیادی در افزایش مقاومت خوردگی آنها دارد. آلیاژهای فریتی با کروم کم (حدود 11%) مانند 409 و 405 دارای مقاومت خوردگی و اکسیداسیون حداقل بوده، اما به دلیل قیمت پایین و سهولت تولید، کاربرد زیادی در مواردی که نیازمند مقاومت خوردگی کم باشند، دارند. آلیاژهای فریتی با کروم متوسط (16 تا 18%) مانند ورق استیل 430 در مقابل اسید های اکسید کننده ضعیف و آلی مقاوم بوده و در ساخت قطعات خودرو و ظروف آشپزخانه کاربرد دارند. ولی محدودیت آنها در مشکلات جوشکاری است.
ورق استیل 430 سرگروه این خانواده است که با 17% کروم مقاومت نسبتاً خوبی به اتمسفر، بعضی از مواد شیمیایی (مخصوصاً اسید های اکسید کننده) دارد. این آلیاژ در مواردی جانشین بسیار مناسبی برای آلیاژهای گران قیمت آستنیتی می باشد. شکل پذیری این آلیاژ خوب است. کاربرد آن در مخازن اسید نیتریک، سبد های بازپخت حرارتی و قطعات تزیینی است.
آلیاژهای استیل 430F و 430FSe برای بهبود ماشینکاری ورق استیل 430 با افزودن گوگرد یا سلنیم به وجود آمده اند. کاربرد آن در قطعاتی مانند پیچ می باشد که در فرآیند آنها کله زنی سرد به همراه ماشینکاری لازم می باشد.
عناصر آلیاژی این گروه، کروم و کربن هستند. مارتنزیت یکی دیگر از فاز های آهن است. این فاز به دلیل وجود کربن بین نشینی در شبکه اتمی خود از سختی زیادی برخوردار است. آلیاژ های مارتنزیتی فرومغناطیس و قابل عملیات حرارتی بوده و اهمیت و کاربرد آنها بیشتر جهت زیاد بودن استحکام مکانیکی، سختی، خستگی و خزش است. ولی دمای کاربرد آنها تا 650 درجه سانتی گراد محدود است. همچنین انواع پرکربن آن برای جوشکاری توصیه نمی گردد.
درصد کروم آلیاژ های مارتنزیتی معمولاً حدود 11 تا 18% است. حد پایین کروم را مقاومت به خوردگی و حد بالای آن را امکان تبدیل کل ساختار به آستنیت در حین گرم کردن در عملیات حرارتی تعیین نموده است. زیرا که کروم فریت زا بوده و منطقه پایداری و تشکیل آستنیت را محدود تر می نماید.
درصد کربن یک ورق استیل مارتنزیتی ممکن است تا 1.2% نیز برسد. افزایش کربن البته تا حدود 0.6% سختی آنها را افزایش داده ولی افزایش بالاتر از این حد، سختی آلیاژ را بالاتر نمی برد و فقط مقاومت به سایش را افزایش می دهد، که علت تبدیل آن، تبدیل کربن اضافی به کاربید کروم می باشد.
عناصر آلیاژی دیگری مانند نئوبیم، سیلیسیم، وانادیم و غیره برای اصلاح ریز ساختار بعد از آب دهی و درصد کمی نیکل برای افزایش چقرمگی و مقاومت به خوردگی نیز استفاده می شوند. همچنین در موقعی که درصد کروم بالا بکار برده شود (برای افزایش مقاومت به خوردگی)، نیکل با کم نمودن فریت آزاد، ساختار را اصلاح می نماید. مقاومت به خوردگی آلیاژ های مارتنزیتی غالباً از بسیاری از آلیاژ های آستنیتی و فریتی کمتر بوده ولی کلاً در حد متوسط می باشد. ورق استیل 410 سردسته این گروه و دارای بیشترین کاربرد در گروه مارتنزیتی می باشد. در آمریکا این آلیاژ دارای کاربرد گسترده ای در توربین های بخار، موتور های جت، توربین گازی، کاربرد عمومی، قطعات ماشین آلات، شفت، پمپ ها و غیره می باشد.
آستنیت یکی از فاز های آهن با شبکه FCC است که در آهن بدون عناصر آلیاژی در محدوده دمای 910 تا 1400 درجه سانتی گراد پایدار است. با افزودن عناصر آستنیت زا ( مانند نیکل ) می توان آن را در دمای محیط نیز پایدار نمود. وجود 8 تا 10% نیکل به ازای 18% کروم، ساختار فولاد را به صورت آستنیتی پایدار می نماید. این تغییر فاز باعث تغییر عمده خواص مکانیکی از جمله افزایش شکل پذیری آلیاژ می گردد. این آلیاژها در حالت بازپخت به دلیل وجود فاز آستنیت غیرمغناطیسی بوده اما به دلیل تغییر فاز در حالت کار سرد ممکن است کمی خاصیت مغناطیسی در آنها به وجود آید.
آلیاژ های آستنیتی حاوی عناصر اصلی کروم (در محدوده 16 تا 26%) و نیکل می باشند که در تعدادی از آنها سری 2XX به جای درصدی از نیکل عناصر منگنز (در محدوده 4 تا 15%) و نیتروژن اضافه گردیده اند تا باعث کاهش قیمت و افزایش استحکام گردند.
نیتروژن همچنین به منظور بهبود استحکام مکانیکی در دمای پایین، کند کردن تشکیل رسوب کاربید کروم، افزایش مقاومت به خوردگی های حفره ای و شیاری (کمک به مولیبدن) بکار می رود. عناصر آلیاژی دیگر مانند مولیبدن، مس، سیلیسیم، آلومینیم، تیتانیم، نئوبیم و غیره برای بالا بردن خواص معینی مانند مقاومت به خوردگی حفره ای و مقاومت در مقابل یون کلرید یا مقاومت به اکسیداسیون به آنها افزوده می شوند.
نورد سرد انجام شده روی این گروه مقاومت خوبی به آنها می دهد. از دیگر قابلیت های این گروه امکان جوشکاری آن به سبب میزان پایین کربن و گوگرد موجود در آنهاست. در واقع افزودن عناصر جدید در راستای بهبود کیفیت مدنظر و تامبن خواص مورد نیاز آلیاژ صورت می گیرد. به طور مثال افزودن تیتانیم به ورق استیل 304 آن را به ورق استیل 321 از دیگر آلیاژ های گروه آستنیتی تبدیل می کند. از دیگر آلیاژ های پرکاربرد این گروه، ورق استیل 316 می باشد که با افزودن 2% مولیبدن به استیل 304 تهیه شده و مقاومت بهتری در برابر خوردگی کلر دارد. افزایش میزان کروم، ورق استیل 310 را می دهد که مقاومت بالایی در دماهای بالا دارد. ضعف اصلی این گروه سستی آنها در برابر ترک های ناشی از خوردگی تنشی کلر است.
غیر مغناطیسی، داکتیل، دارای مقاومت پایین تر نسبت به سایر گروه های استیل، قابلیت شکل پذیری بالا، قابلیت تحمل دما تا 475 درجه سانتی گراد، دارای خاصیت ضد خوردگی قوی، دارای قابلیت سخت کاری.
به طور کلی، مقاومت به خوردگی ورق های استیل آستنیتی نسبت به گروه های دیگر استیل بیشتر بوده و در نتیجه، کاربرد آنها نیز از این نظر بیشتر می باشد. ولی معمولاً برخلاف گروه فریتی، به خوردگی تحت تنش حساس می باشند. آلیاژ های مخصوص آستنیتی پر نیکل حاوی مولیبدن زیاد (حدود 6%) و نیتروژن (0.15 تا 0.25%) در مقابل خوردگی حفره ای بسیار مقاوم بوده و در دماهای بالا نیز مقاومت به اکسیداسیون خوبی دارند.
آلیاژ های استنلس استیل آستنیتی متعددی وجود دارند که تحت دو گروه 2XX – 3XX و نام های تجاری دیگری تولید می شوند. سرگروه آلیاژ های آستنیتی آلیاژ معروف (8-18) 302 بوده و آلیاژ های دیگر بر پایه اصلاحات انجام شده بر روی آن به وجود آمده اند.
در آلیاژ های این سری نظیر 201 – 202 – 205 – 216- 218- 219 و غیره مقداری از عنصر گران قیمت نیکل با عناصر منگنز و نیتروژن جایگزین شده است. بنابراین استفاده از این آلیاژ هادر بسیاری از موارد که مقاومت به خوردگی کمتری از سری 3XX مورد نیاز باشد، مقرون به صرفه تر است. تعدادی از کاربرد های آنها در ظروف آشپزخانه، رینگ پیستون، قطعات تزیینی، مخازن و تجهیزات حمل مواد و غیره است.
ورق استیل آستنیتی 3 XX به چهار کلاس تقسیم بندی می شود.
کلاس A :
در این گروه، انواع ورق استیل 301- 302 – 303- 303Se- 304- 304L – 304N – 321- 347 – 348 قرار دارند که با کمی تفاوت در ترکیب شیمیایی می توان آنها را همان ورق استیل 8-18 دانست. مقاومت خوردگی کلی این آلیاژ ها با هم تفاوت چندانی ندارند، اما تعدادی که عناصر آلیاژی بیشتری دارند مقاومت خوردگی کمی بالاتری نیز دارند. مثلاً مقاومت خوردگی ورق استیل 304 از 301 و 302 بیشتر است.
آلیاژ خوش تراش 303 در این گروه دارای کمترین مقاومت خوردگی، مخصوصاً در مقابل خوردگی حفره ای است.
ورق استیل 321، 347 و 348 نیز دارای مقاومت به خوردگی مشابه ورق استیل 302 و 304 بوده اما کربن آنها با افزودن تیتانیم یا نئوبیم پایدار گردیده است تا بعد از جوشکاری پدیده حساسیت و خوردگی کنار درز جوش به وجود نیاید.
کلاس B :
در این گروه تنها دو آلیاژ استیل 305 و 348 قرار دارند، که درصد نیکل آنها نسبتاً زیاد (12 و 15%) می باشد و از نظر مقاومت به خوردگی، بالاتر از کلاس A هستند. آلیاژ های این کلاس برای انجام کارسرد زیاد مانند کشش های فوق عمیق بکار می روند.
کلاس C :
دراین گروه ورق استیل 302 B- 308- 309- 309S- 310- 310S- 314 قرار دارند.
آلیاژ های 302B با افزایش 2.5% سیلیسیم به ورق استیل 8-18 به وجود آمده است. این آلیاژ دز مقابل اکسیداسیون در دمای بالا مقاوم می باشد. ورق استیل 314 با افزایش کروم و نیکل به ورق استیل 304 به وجود آمده است تا مقاومت خوردگی بالاتری به وجود آید. همچنین با افزودن مقداری سیلیسیم مقاومت به خوردگی آن مخصوصاً در مقابل اسید سولفوریک افزایش یافته است و به همین دلیل دارای مقاومت زیاد در مقابل دمای بالا نیز هستند.
کلاس D :
در این گروه، ورق استیل 316- 316 L- 316F- 316N- 317- 317L قرار دارند. خواص کلی مقاومت به خوردگی این آلیاژ ها مانند ورق استیل 310 می باشد. اما به دلیل دارا بودن مولیبدن مقاومت آنها به خوردگی حفره ای، مخصوصاً در محیط های احیا کننده و محیط های حاوی یون کلرید بیشتر از کلاس های دیگر است.
آلیاژی که پایه آن از آهن است و کمتر از 2% کربن دارد استیل یا فولاد نامیده می شود . بسته به نوع و مقدار دیگر عناصر موجود در آن خواص مکانیکی نظیر سختی و شکل پذیری مشخص می شود.
استنلس استیل (stainless steel ) فولای است که در مجاورت هوا و رطوبت زنگ نمی زنند. استنلس استیل، آلیاژی پایه آهن با حداقل 11% کروم (Cr) می باشد. کروم در فولاد باعث ایجاد خاصیت محافظت یا رویین شدن در مقابل خوردگی (Passivation) می گردد. تشکیل لایه اکسید کروم بسیار چسبنده با ضخامت تقریبی 100 آنگستروم روی سطح فولاد استیل ( ورق – میل گرد – نبشی – غیره ) می باشد که اکسیژن موجود در هوا برای ایجاد آن کافی است. در فولاد استیل که فقط حاوی کروم است ، این لایه اکسیدی دارای ترکیب Cr2O3 و در فولاد هایی با عناصر آلیاژی دیگر، ترکیبی از اکسید آنها می باشد که معمولا باعث تثبیت آن در محیط های شیمیایی می گردند.
حداقل درصد کروم برای تشکیل لایه محافظ 5/10 درصد می باشد که در این صورت استنلس استیل تنها در مقابل اتمسفر عادی مقاوم می باشد. وقتی درصد کروم به 25 تا 30 درصد افزایش یابد، خاصیت اصلی استیل یعنی مقاومت به خوردگی افزایش یافته و مقاومت به اکسیداسیون به حداکثر خود می رسد. رویینگی وضعیتی موقتی و غیرپایدار از فولاد استیل می باشد که پایداری آن علاوه بر ترکیب فولاد، بستگی به عواملی نظیر نوع و غلظت محیط خورنده، درجه حرارت و غیره دارد.
اگرچه بیشترین کاربرد ورق استیل به علت خاصیت مقاومت به خوردگی آنها در محیط های مختلف شیمیایی است، اما کاربرد مهم دیگر آنها در درجه حرارت های بالا تحت عنوان آلیاژهای استنلس استیل مقاوم به دما می باشد که معمولا کمتر به آن توجه می شود. از جمله این آلیاژها می توان به استیل 309 و 310 اشاره کرد. این دو نوع آلیاژ، به استیل نسوز نیز معروفند.
فولاد ها به دو دسته ساده کربنی و آلیاژی دسته بندی می شوند . در فولاد ساده کربنی بجز کربن و بعضی عناصر معمول ( مثل سیلیسیم ، منگنز ، گوگرد و فسفر ) عنصر دیگری وجود ندارد. با افزودن برخی عناصر به آهن آلیاژ هایی تولید می شود که خواص بسیار عالی دارند . به عنوان مثال با اضافه نمودن کروم به آهن ، استیل ضد زنگ یا استینلس استیل بدست می آید که در مقابل خورندگی و سایت مقاومت دارد.آیا استینلس استیل ها جذب آهنربا می شوند
اسینلس استیل های سری 300 که دارای نیکل هستند جذب آهنربا نمی شوند در صورتیکه سری 400 که دارای نیکل نبوده و فقط کروم دارند جذب آهنربا می شوند.
حرف L به معنای Low carbonمیباشد ، و بیانگر آنست که مقدار کربن آلیاژ به کمتر از 0.03% کاهش پیدا کرده است این مقدار کم کربن باعث می شود بعد از عملیات جوشکاری ، همچنان لایه اکسید محافظتی روی سطح حضور داشته باشد.
استینلس استیل 100% قابل بازیافت است . استیل ضایعاتی ذوب شده و دوباره قالب گیری می شود . بین 68 تا 80 درصد از تولید استینلس استیل به روش بازیافت ضایعات صورت می گیرد.
انجمن آهن و فولاد آمریکا ( AISI ) برای اولین بار اقدام به دسته بندی و نامگذاری استینلس استیل ها نمود و مشخصات فیزیکی و شیمیائی و نیز دستورالعمل تولید آنها را عرضه نمود.استیل گریدها و دسته بندی های زیادی دارد.
استنلس نگیر: کرومنیکل با کربن کمتر از1/0 % این نوع از استیل حدود 65 درصد کاربرد استیل را در دنیا از آن خود کرده است . همانگونه که از نامش پیداست دارای خاصیت آهنربایی نیست .
استنلس بگیر: درصد کربن استنلس بگیر کمتر از 1% است و خاصیت آهنربایی دارد .
استنلس مارتنزیت: کروم بالای 1 درصد دارد و همینطور سختی پذیر میباشد .
استیل داپلکس : ترکیبی از کروم و نیکل با خاصیت آهنربایی و مغناطیسی و غیر مغناطیسی
توری های استیل و ورق های پانچ در صنایع مختلفی استفاده میشود. گستره کاربرد آنها با توجه به ویژگی هایی از جمله ضد زنگ بودن و یا ضد اسید بودن و یا نسوز بودن آنها باعث شده صنایع مختلف از این گونه توری های استیل (مش) و یا ورق های پانچ استفاده فراوانی داشته باشند. بنابر نوع سیال و دمای محیط و میزان خورندگی سیال از طیف صنعتی و ساختمانی تا دکوراسیون و اتاق تمیز دارویی با توجه به طراحی مورد نیاز ضخامت های متنوع و همچنین سوراخ های مختلف در ورق های پانچ میباشد . این ورق در گستره وسیعی از کاربردها از صنایع غذایی ، صنایع شیر ، صنایع دارویی ، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و دکوراسیون مورد استفاده قرار میگیرد .
گرید اول : توری و ورق پانج استیل ۳۰۴ ( انواع توری و ورق های پانچ استیل )
این گرید از توری ها و ورق های پانچ استیل در مقابل زنگ زدگی مقاوم بوده و سالیان متمادی در محیطهای مرطوب بدون زنگ زدگی و خوردگی ناشی از آب، سالم باقی می مانند. (به دلیل وجود کروم و نیکل )
مهمترین مزیت استفاده از توری ها و ورق های مشبک استیل در محیطهای مرطوب، کاهش دوباره کاری نصب توری و ورق پانچ، کاهش هزینه ریالی، دوام و پایداری آن می باشد.
بیشترین کاربرد این توری ها و ورق های پانچ استیل در مناطق مرطوب و نم خیز مانند شمال ایران می باشد. توری ها و ورق های پانچ استیل ۳۰۴ در صنایع گوناگونی از جمله صنایع غذایی، دارویی، شیلات، پرورش ماهی، صنایع خودرو، صنایع پتروشیمی، صنایع فیلترسازی و بطور کلی در صنایعی که مواد اسیدی بر روی توری و ورق پانچ استفاده نمی شود، کاربرد فراوانی دارد.
این دسته از توری ها و ورق های پانچ (در ورق های پانچ بستگی به ضخامت و چشمه دارد) به وفور در بازار موجود می باشد و بیشترین واردات آن در حال حاضر از کشور چین می باشد. گاهی موارد ورق های پانچ در ایران تولید و عرضه می شود. لازم به ذکر است تعداد سوراخهای ورق پانچ بصورت کم سوراخ و پر سوراخ تولید و عرضه میشود، بدیهی است ورق پانچ پر سوراخ غالباً وارداتی بوده و قیمت بیشتری نسبت به ورق پانچ کم سوراخ دارد.
لازم به ذکر است توری های استیل وارداتی از کشور چین با کیفیت های متفاوتی می باشد. که بازرگانان محترم متناسب با نیاز و بودجه مشتری های ارجمند توری های استیل را وارد و عرضه می نمایند.
البته ممکن است با توجه به موارد خاص توری های از کره، ژاپن و سایر کشورها نیز وارد و موجود باشد. که صحت این موضوع معمولاً با برچسب و لیبلی که بر روی یک رول یا طاقه توری نشان داده می شود مشخص می شود و البته راه های دیگری برای شناسایی کشور سازنده توری استیل نیز وجود دارد.
لازم به ذکر است معمولا هر رول توری ۳۰ متر طول داشته و دارای عرضهای متفاوتی می باشد:
۱ متر
۱.۲۰ متر
۱.۳۵ متر
۲ متر
همچنین با توجه به نیاز مصرف کننده و استاندار موجود، توری های استیل دارای مفتول هایی با ضخامت های متفاوت هستند. و در مورد ورق های پانچ، ابعاد ورق های مشبک استیل معمولاً ۱*۲ بوده و سوراخ ها نیز متفاوت می باشند. با توجه به اختلاف قیمت در انواع توری و ورق های پانچ استیل باید در خرید توری و پانچ استیل موارد ذیل مد نظر خریداران محترم قرار بگیرد.
۱- تعداد سوراخهای توری را در هر یک سانت و یا در هر یک اینچ شمارش و به اطلاع فروشنده رساند.
لازم ذکر است در توری های دولابافت ویا جناقی باید تعداد رشته های مفتول توری که از کناره توری خارج شده است را به اندازه یک سانت و یا یک اینچ شمارش و به اطلاع فروشنده رساند.
نوع چشمه به چه شکلی باشد؟ (دایره، مربع، لوزی، ستاره و)
کم سوراخ و یا پر سوراخ
ابعاد
تعداد
گرید دوم : توری و ورق پانج استیل ۳۱۶ ( انواع توری و ورق های پانچ استیل(
این گرید از توری و ورق های مشبک استیل به دلیل خاصیت مقاومت در برابر اسیدها و خوردگی های ناشی از مواد اسیدی مورد توجه خریداران و مصرف کنندگان محترم قرار می گیرند.
توری و ورق های مشبک استیل با گرید ۳۱۶ ضمن مقاومت بالایی که در مقابل آب دارند جهت جلوگیری از زنگ زدگی، مقاومت و پایداری بالایی در برابر محیطهای اسیدی نیز دارند.( به دلیل وجود کروم، نیکل و مولیبدن)
توری و ورق های پانج استیل ۳۱۶ با توجه با کاربرد خاصی که دارند و همچنین قیمت بالاتری که نسبت به توری و ورق پانج استیل ۳۰۴ دارند، مانند توری و ورق پانچ استیل ۳۰۴ ، به وفور در بازار موجود نیست.
این توری ها نیز معمولاً از کشور چین وارد می شوند و داستانی مشابه توری استیل ۳۰۴ را دارند با این تفاوت که ضمن خاصیت ضد زنگ بودن، ویژگی ضد اسید بودن را نیز دارند و همچنین پرواضح است که قیمت آن بیشتر از توری استیل ۳۰۴ می باشد.
کاربرد و مصرف این گروه از توری های استیل ۳۱۶ بیشتر در صنایعی که سیالات و مواد خورنده دارند استفاده می شود. از جمله صنایعی که از این توری های استیل ۳۱۶ استفاده می کنند صنایع شیلات، رنگ سازی، پتروشیمی، صنایع غذایی، دارویی و سایر صنایع را می توان نام برد.
باتوجه به مواردی نیاز می شود توری ها و یا ورق های پانچ تولید و تهیه شوند. که ساخت و تهیه این گونه موارد بستگی به مقدار، ضخامت، نوع چشمه توری و پانچ استیل دارد.
توری های استیل به دو روش بافتنی و جوشی تهیه و ساخته می شوند. توری های استیل (مش) بافتنی می باشند و توسط دستگاه های مربوطه تهیه می شود. برخی از توری ها با توجه به ضخامت مفتول، چشمه و ابعاد به صورت جوشی تهیه می شود.
به غیر از توری و ورق های پانچ استیل، متریال های دیگری از جمله آهن، گالوانیزه، فولاد، برنج، آلومینیوم و غیره نیز در تهیه و ساخت انواع توری و پانچ سهیم هستند.
ضایعات به پرتی هاییکه در حین تولید تجهیزات صنعتی یا بر اثر فرسودگی ایجاد میشود گفته میشود ، شرکت ایران استنلس خریدار ضایعات لوله استیل در گریدهای مختلف بصورت عمده میباشد .استیل فلزی بادوام و دارای ضایعات 100 درصد بازیافتی است که ویژگی های چون خنثی بودن در مقابل قابلیت های بیولوژیکی ، مقاوم در حرارت و خوردگی را دارد.
استیل غیرمغناطیسی : استیلی که کمتر از 10/0 درصد کربن و کروم و نیکل دارد ، استیل ضد زنگ غیرمغناطیسی است. برای مثال استنلیس استیل 304 غیر آهن ربایی هستند. استیل های غیر مغناطیسی به گروه بالاتر از 65/0 % معروف هستند. آلیاژی با کربن پایین تر از 1/0 % با آهن که خاصیت آهنربایی دارد.
نوعی از قراضه های استیل از آلیاژ 304 نیکل 8 تا 10درصد ، کروم 18 تا 20درصد و کربن 08/0 درصد است. اگر ترکیب آلیاژ تغییر کند گروه های دیگر از استیل ضد زنگ 301 و 304 به وجود خواهند آمد. انواع قراضه های استیل از نوع ضد زنگ غیر مغناطیسی به سه حالت تقسیم شده است که هر کدام یک گروه را تشکیل داده اند.
استیل ضد زنگ AISI بالاترین مصرف را در میان استیل های ضد زنگ مغناطیسی دارد. استیل های ضد زنگ مغناطیسی در وضعیت های مختلفی حفظ ظاهر خواهند کرد و پرکاربرد هستند. بالا رفتن مولیبدن و کروم از نوع استیل ضد زنگ سبب مقاومت بالا و بالا رفتن ترکیب نیوبیوم و تیتانیوم برای بالا رفتن جوش پذیری است.
اگر قراضه های استیل از گروه اول باشد استیل های هستند که از 10_ 14 درصد کروم دارند استیل های 410 ، L 410 ، 420 و 409 از نوع گروه اول هستند.
30 درصد استیل های ضد رنگ از گروه های اول هستند. گروهی که کمترین کروم و قیمت ارزانی را دارند در محیط های خورنده ممکن است کمی زنگ بزنند.
برخی قراضه های استیل از گروه دوم هستند ، گروهی که استیل ضد زنگ 430 شاخص گروه است. کروم استیل 14 تا 18 درصد است. پر مصرف ترین استیل ضد زنگ مغناطیسی است. تقریبا 48 درصد مصرف دنیا از گروه دوم است. به علت بالا بودن کروم علاوه بر مقاومت بالا ، شباهت زیادی به استیل ضد زنگ غیر مغناطیسی 304 دارد. تولید دیگ های ماشین لباسشویی و همچنین پانل داخلی از کاربرد های این گروه است. در ضمن استیل 430 جایگزین مناسبی برای استیل 304 است و در ساخت وسایل خانگی چون آشپز خانه ، ماشین ظرف شویی کاربرد زیادی دارد.
گروه سوم شامل استیل های 14 تا 18 درصد کروم است. عناصر تثبیت کننده ای چون نیوبیوم و تیتانیوم در ترکیب فلزات موجود است. استیل 403 نمونه ای از گروه سوم است.
فرق اصلی گروه سوم با گروه دوم قابلیت جوش پذیری و شکل پذیری بهتر گروه دوم است و استیل 304 رفتار خوبی از خود نشان خواهد داد. تولید سنگ ، لوله ، سیستم اگزوز ، بخش های جوش شده ماشین لباسشویی از مصارف گروه سوم است. مصرف استیل 304 کمی هزینه بر و غیر اقتصادی است اما جایگزین مناسبی برای استیل ضد زنگ مغناطیسی خواهد بود.
گروه چهارم
گروه چهارم شامل استیل هایی با ترکیب مولیبدن 436 ، 444 و 434 است که 7 درصد مصرف دارد. گروه چهارم چون با مولیبدن ترکیب شده مقاومتش در مقابل خوردگی بالا رفته است و در تولید تانک های ویژه آب گرم ، آبگرمکن خورشیدی ، بخش های بیرونی اگزوز ، قطعات مایکروو ، کتری برقی ، پنل خارجی و غیره کاربرد دارد. استیل 444 در مقابل خوردگی مقاومت شان مانند استیل 316 است.
گروه پنجم
گروه پنجم استیل های ضد زنگ 18 تا 30 درصد کروم است. استیل های که در هیچ گروهی دسته بندی نشده اند. از انواع مختلف گروه پنجم باید به 445 ، 446 ، 447 و غیره اشاره کرد.گروهی که فقط 2 درصد مصرف دارند. گروه پنجم کروم و مولیبدن اضافه شده تا مقاومت زیاد شود مثل 316 مصرف کلی گروه پنجم در وضعیت سخت خوردگی و محیط های ساحلی است. همچنین باید گفت که مقاومت 447 JIS معادل تیتانیوم است.
مشخصات کلی استیل های ضد زنگی که قراضه های استیل را تشکیل داده اند شامل مزایا ، خواص ، مشخصات و غیره است که هر کدام را توضیح داده ایم. از مزایای آهنربایی بودن استیل های ضد زنگ ، همان بگیر بودن یا آهنربایی بودن است که به ساختار اتمی استیل مربوط است و استیل های ضد زنگ آهنربایی هم همچون فولاد کربنی زنگ خواهند زد.
خواص استیل ضدزنگ مغناطیسی : استیل ضد زنگ مغناطیسی به خاطر داشتن کروم مقاوم است. بیشتر فلزات در برابر خورده شدن ضعیف هستند اما استیل ضد زنگ مقاوم است و عامل اصلی مقاوم بودن استیل ضد زنگ ، کربن موجود در استیل ضد زنگ است.
مقاومت موضعی : استیل ضد زنگ در مقابل خورده شدن ناشی از واکنش های شیمیایی مقاوم است و مقاومتش به ساختمان فلز مربوط نیست. در استیل های ضد زنگ 444 و 436 علت مقاومت وجود مولیبدن است و در استیل ضد زنگ 304 مقاومت بیشتر شده و مقاومت استیل ضد زنگ 304 بیشتر از استیل های 441 ، 430 و 439 است.
خواص مکانیکی و فیزیکی : استیل های ضد زنگ مغناطیسی برای ساخت مناسب هستند و کاربرد های اساسی زیادی را دارند.استیل های ضد زنگ خواص مکانیکی شان قابل قبول است ( به ویژه در مقایسه کردن با استیل های ضد زنگ غیر معناطیسی ).
تنش تسلیم استیل ضد زنگ مغناطیسی از غیر مغناطیسی بالاتر است. در صورتی که مشخصات شکل پذیری و تغییر طول استیل ضد زنگ مغناطیسی شبیه فولاد کربنی است اما در هر صورت هر دو ( استیل ضد زنگ مغناطیسی و غیر مغناطیسی ) هدایت و انبساط حرارت را به خوبی انجام خواهند داد.
مشخصات فیزیکی : منظور از مشخصات فیزیکی ، توانایی های نظیر انتقال برق و حرارت ، انقباض و انبساط و غیره فلز است. استیل های ضد زنگ مغناطیسی شبیه به فولاد کربن هستند به همین دلیل در برابر حرارت کمتر شکل شان تغییر خواهد کرد.
گازهای محافظ برای جوشکاری : استیل های ضد زنگ زمان ذوب به دلیل کروم بالایی که دارند قابلیت زیادی در اکسید شدن دارند. اگر در زمان ذوب فلزات از هوا در امان نباشند کروم فلز تبدیل به اکسید شده و مقاومت در قسمت جوش کمتر خواهد شد. برای مانع شدن از اکسید شدن کروم گاز های محافظ را باید استفاده کرد. گاز های محافظ شامل هلیوم ، آرگون و یا ترکیبی از هلیوم و آرگون است. گاز آرگون گازی رایج برای محافظت در قسمت پشت است و نباید از گاز نیتروژن استفاده شود.
انجام روش های شیمیایی و مکانیکی : اگر در جوشکاری فلز تغییر رنگ دهد باید با روش های شیمیایی یا مکانیکی اسیدشویی تغییر رنگ درست شود. اسیدشویی با ترکیب شدن اسیدنیتریک ، فلوئیدریک و خمیر مخصوص انجام خواهد شد. گند زدایی و خنثی سازی برای بازآوری و رها شدن رسوبات از غوطه ور کردن قسمتی که رنگ پریده شده در آب سرد دارای 20_ 25 درصد اسیدنیتریک است انجام خواهد شد.
شرکت ایران استنلس ، تولید کننده انواع زانوجوشی صنایع غذایی و زانو جوشی صنایع شیر استیل در گریدهای 304 و 316 در سایز 25 – 38 – 51 -63 – 76 – 102 میباشد ، لطفا جهت اطلاع از مشخصات فنی و قیمتهای روی لینک فروشگاه اتصالات استنلس استیل شرکت ایران استنلس کلیک بفرمایید .
زانو استیل های صنایع غذایی از متریال استنلس استیل 304 تولید میشود . و در محیط هایی استفاده میکنیم که اکسیداسیون های مقطی و طولانی مدت داریم که موجب زنگ زدگی و خوردگی میشود . در این بین استنلس استیل میتواند در برابر این اکسایش ها ک
زانو استیل های صنایع غذایی از متریال استنلس استیل 304 تولید میشود . و در محیط هایی استفاده میکنیم که اکسیداسیون های مقطی و طولانی مدت داریم که موجب زنگ زدگی و خوردگی میشود . در این بین استنلس استیل میتواند در برابر این اکسایش ها کاملا مقاوم باشد . لوله صنایع غذایی را از آن رو از جنس استیل انتخاب می کنند که هم در شرایط مرطوب تغییر شکل ندهد و دچار زنگ زدگی نشود و هم این که جنس آن به مواد اولیه تولیدات آسیب نمی رساند . زانو استیل 25 میل که برای صنایع غذایی انتخاب می کنید ، میبایست ضمن داشتن براقیت و پولیش مناسب ، باعث عدم ایجاد آلودگی و مقاوم در مقابل خوردگی و زنگ زندگی باشد . زانو 25 میل صنایع غذایی دارای پوشش نیکل وکروم با مقاومت در برابر شست و شوی اسیدی است. در واقع این نوع خصوصیت در مقاومت لوله ها نقش بسیار مهمی را ایفا می کند. اگر اتصالات زانو فاقد این قابلیت باشند کارایی لازم جهت استفاده در صنایع غذایی را نخواهند داشت .
لوله استیل صنایع غذایی ، از وسایل پرکاربرد و قابل استفاده در صنایع مختلفی همچون صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی است. در حالت کلی این نوع لوله ها در صنایع که از خورندگی بسیار بالایی برخوردار هستند پرکاربرد و قابل استفاده هستند. جالب است بدانید که لوله های صنایع شیری در دو شکل بدون درز و درزدار تولید و به بازار عرضه می شوند. همچنین با توجه به کاربرد این نوع لوله ها در صنایع مختلف به صورت آلیاژهای ۳۰۴ و ۳۱۶ تولید خواهند شد. در واقع این نوع آلیاژها هر کدام از قابلیت ها و ویژگی های خاصی برخوردار هستند. لازم به ذکر است که هرکدام از این نوع لوله ها را باید متناسب با صنایع و محیط کاری مورد نظر انتخاب و خریداری مینمایید تا بهترین نتیجه ممکن حاصل شود.
بهتر است بدانید که لوله استیل صنایع غذایی یکی از مواد ضروری و اساسی جهت استفاده در کارخانجات مواد غذایی می باشد. لازم به ذکر است که جنس این نوع لوله ها از استیل می باشد. در واقع استیل ویژگی های خاص و منحصر بفردی را دارد که باعث شده است در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گیرد. در واقع استیل نوعی فولاد با روکش نیکل و کروم است که دچار زنگ زدگی نشده و در شرایط مرطوب تغییر شکل نمی دهد، همچنین این جنس به مواد اولیه تولیدها هیچ گونه آسیب و آلودگی را نمی رساند ، و با مواد اولیه تولیدات سازگاری بسیار مناسبی دارد.
نکته قابل توجه در انتخاب این نوع لوله ها این است که در کارخانه ها باید از متریال هایی استفاده شود که از مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی و سایش برخوردار باشند. لازم به ذکر است لوله استیل صنایع غذایی جهت استفاده در لوله کشی کارخانجات آب معدنی دارای کاربرد بسیار زیادی است. همچنین از دیگر کاربردهای لوله استیل صنایع شیری می توان به استفاده از آن در کارخانجات ماءالشعیر و نوشابه سازی اشاره نمود.
بهتر است بدانیم که لوله استیل صنایع غذایی در انواع مختلف و گوناگونی تولید و به بازار عرضه می شود. لوله استیل صنایع غذایی و دارویی سایز ۱۶ میلی متر یکی از انواع لوله های استیل صنایع غذایی می باشد که در صنایع غذایی بسیار پرکاربرد و قابل استفاده می باشد . لوله و اتصالات استیل شیر در سایز ۲۵ میلی متر از دیگر انواع این لوله پر کاربرد است. علاوه براین انواع مختلف لوله استیل صنایع غذایی در اندازه ۳۸ میلی متر و با ضخامت های گوناگونی به بازار تولید و عرضه می شود. همچنین این نوع لوله در اندازه ۵۱ و در ضخامت ۰/۶ الی ۲ میلی متر نیز تولید و در دست متقاضیان قرار می گیرد. از دیگر انواع این لوله پرکاربرد و قابل استفاده لوله های استیل صنایع شیری در سایز های ۷۳ و ۱۰۲ میلی متر به همراه اتصالات آن است.
لوله استیل صنایع غذایی امروزه جهت مصارف گوناگونی مورد استفاده متقاضیان قرار می گیرد. از موارد مصرف این لوله پرکاربرد و قابل استفاده می توان به موارد مصرف آن در سیستم های الکل سازی و مواد شیرین اشاره نمود. همچنین از لوله استیل صنایع شیری در سیستم های انتقال مواد غذایی و سیالات نیز استفاده می شود. یکی دیگر از موارد مصرف این نوع لوله ها استفاده در سیستم های تولید دارو و سیستم های تولید مواد غذایی و نگهداری مواد غذایی می باشد که در این زمینه بسیار پرکاربرد است. استفاده در سیستم های پکیج های تقطیر و مخازن آب از دیگر موارد مصرف لوله استیل صنایع غذایی بوده که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.
تبدیل جوشی صنایع شیر استیل ( Welding sanitary reducer ) قطعه ایست مخروطی شکل از موارد اتصال دهنده و تغییر سایز در لوله کششرکت ایران استنلس ، تولید کننده انواع تبدیل جوشی استیل صنایع شیر و غذایی ، درزدار و مانیسمان در گریدهای 304 و 316 استاندارد میباشد ، لطفا جهت اطلاع از مشخصات فنی و قیمتها روی لینک فروشگاه اتصالات استنلس استیل شرکت ایران استنلس کلیک بفرمایید .
تبدیل جوشی صنایع شیر استیل ( Welding sanitary reducer ) قطعه ایست مخروطی شکل از موارد اتصال دهنده و تغییر سایز در لوله کشی می باشد . و عامل کاهش و تغییر سایز در لوله کشی میباشد که در سایزهای 102-76-63-51-38-25 میلیمتر و با آلیاژ های 304 – 316 تولید میشوند
تبدیل استیل هم مرکز برای تغییر قطر لوله در مسیر لوله کشی برای لوله هایی مورد استفاده قرار می گیرد که لوله به صورت عمودی عبور کرده باشد.شکل ظاهری این نوع از اتصالات استیل به صورت مخروطی می باشد و همان طور که از اسم آن مشخص است، مرکز دایره های تبدیل استیل هم مرکز که دارای شعاع متفاوتی با یکدیگر است روی یک محور قرار گرفته است.
تبدیل استیل غیر هم مرکز در لوله های افقی مسیر لوله کشی قرار می گیرند. این نوع از اتصالات استیل به صورت دو استوانه با سطح مقطع متفاوت است که روی یکدیگر قرار گرفته است، این نوع از اتصالات استیل به این دلیل نام گذاری شده است که این دو استوانه روی یک محور قرار نگرفته اند،استوانه کوچکتردر تبدیل استیل غیر هم مرکز در روی استوانه بزرگتر و گوشه مستقر شده است.
این نوع لوله از وسایل پرکاربرد در صنایع مختلفی همچون صنایع غذایی، دارویی ، شیر و شیمیایی و صنایع که از خورندگی بسیار بالایی برخوردار هستند پرکاربرد و قابل استفاده هستند . لوله های صنایع شیری در دو شکل بدون درز و درزدار با گریدهای آلیاژی 201 و 304 و 316 تولید می شوند . در واقع این نوع آلیاژها هر کدام از قابلیت ها و ویژگی های خاصی برخوردار هستند .
لوله استیل صنایع غذایی یکی از مواد ضروری و اساسی جهت استفاده در کارخانجات مواد غذایی می باشد. لازم به ذکر است که جنس این نوع لوله ها از استیل می باشد . در واقع استیل نوعی فولاد با روکش نیکل و کروم است که دچار زنگ زدگی نشده و در شرایط مرطوب تغییر شکل نمی دهد، همچنین این جنس به مواد اولیه تولیدها هیچ گونه آسیب و آلودگی را نمی رساند ، و با مواد اولیه تولیدات سازگاری بسیار مناسبی دارد.
نکته قابل توجه در انتخاب این نوع لوله ها این است که در کارخانه ها باید از متریال هایی استفاده شود که از مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی و سایش برخوردار باشند. لازم به ذکر است لوله استیل صنایع غذایی جهت استفاده در لوله کشی کارخانجات آب معدنی دارای کاربرد بسیار زیادی است. همچنین از دیگر کاربردهای لوله استیل صنایع شیری می توان به استفاده از آن در کارخانجات ماءالشعیر و نوشابه سازی اشاره نمود.
بهتر است بدانیم که لوله استیل صنایع غذایی (صنایع شیری) در انواع مختلف و گوناگونی تولید و به بازار عرضه می شود. لوله استیل صنایع غذایی و دارویی سایز ۱۶ میلی متر یکی از انواع لوله های استیل صنایع غذایی می باشد که در صنایع غذایی بسیار پرکاربرد و قابل استفاده می باشد . لوله و اتصالات استیل شیر در سایز ۲۵ میلی متر از دیگر انواع این لوله پر کاربرد است. علاوه براین انواع مختلف لوله استیل صنایع غذایی در اندازه ۳۸ میلی متر و با ضخامت های گوناگونی به بازار تولید و عرضه می شود. همچنین این نوع لوله در اندازه ۵۱ و در ضخامت ۰/۶ الی ۲ میلی متر نیز تولید و در دست متقاضیان قرار می گیرد. از دیگر انواع این لوله پرکاربرد و قابل استفاده لوله های استیل صنایع شیری در سایز های ۷۳ و ۱۰۲ میلی متر به همراه اتصالات آن است.
